Volledige scan van een envelop

Via de Nieuwsbrief van het Meertens Instituut en via de Stichting Vrijwilligersnetwerk Nederlandse Taal zijn vrijwilligers opgeroepen om mee te helpen met het transcriberen. Honderdtien vrijwilligers hebben aan die oproep gehoor gegeven en een bijdrage geleverd.

Op het Meertens Instituut is een editor gemaakt die geschikt is voor crowdsourcing: hierdoor kan een groot aantal vrijwilligers tegelijkertijd aan de brieven werken. De vrijwilligers hebben eerst, in twee maanden tijd en in twee rondes, bij elk gefotografeerd document de metadata toegevoegd: gegevens als afzender, geadresseerde, datum en tekstsoort. Daardoor kon meteen al een belangrijke schifting in het materiaal worden aangebracht, want de circa 3000 foto’s van blanco achterkanten of omslagen, van touwtjes en linten, en van toevallig in de dozen terechtgekomen pagina’s uit gedrukte boeken of tijdschriften hoeven niet te worden getranscribeerd. De metadata zijn door twee stagiairs nagelopen en geüniformeerd.

Tevens hebben de vrijwilligers in de editor aangegeven welke foto’s en transcripties bij elkaar horen: documenten beslaan immers vaak meer dan één kantje, en bij een brief hoort vaak nog een envelop. Een groepje Meertens-medewerkers heeft gecontroleerd of de aan elkaar gekoppelde documenten inderdaad bijeen horen, en of de koppelingen compleet zijn.

Daarna hebben de vrijwilligers transcripties toegevoegd, opnieuw in twee rondes. Die transcripties zijn vervolgens door een kleine groep correctoren nagekeken. Momenteel zijn alle documenten van metadata en een eerste transcriptie voorzien, en ruim 3000 documenten zijn gecorrigeerd. De meeste daarvan zijn op deze website geplaatst. In de komende maanden worden de overige documenten toegevoegd. Dat betekent dat de enthousiaste vrijwilligers in een klein jaar tijd 9000 foto’s hebben ontsloten: een gigantische klus.

De inhoud van de gekaapte brieven is heel belangrijk voor historisch en taalkundig onderzoek; onderzoekers hebben echter nauwelijks de mogelijkheid om binnen hun onderzoek op grote schaal teksten te transcriberen. Daarom is het des te verheugender dat er zoveel vrijwilligers bereid zijn gevonden tijd, energie en moeite te stoppen in de vaak zeer moeilijk leesbare brieven. Het werk van het kleine groepje correctoren is helemaal van onschatbare waarde.